Ebelina Mandarina

Haur literatura

Ebelina MandarinaISBN: 9788497465670

Argitaletxea: Erein

Edizio urtea: 2010

Nire etxea kolore askotakoa da. Urdina du goiko aldea, udako zerua bezala, eta gorria behekoa, amak ezpainak margotzen dituen kolore berekoa. Nire etxea tokiz aldatzen da egun batetik bestera, baina ez naiz barraskiloa. Ni zirku batean bizi naiz. Ez da zaila hori ondorioztatzea nire etxeak gurpilak dituela esaten badut, eta nire ama trapezista dela. Ebelina dut izena. Amak eta amonak ere Ebelina dute izena. Horregatik deitzen didate Ebelina Mandarina. Horregatik eta nire ilearen koloreagatik. Batzuentzat gorria da; besteentzat laranja.

Souvenir

Helduendako poesia

SouvenirISBN: 9788497835657

Argitaletxea: Elkar

Edizio urtea: 2008

Liburuz liburu, ahots bat lortu du, estilo bat garatu du, nortasun bat eraiki du Castillo Suarezek, euskal poesian berezko lekua eta izaera propioa eman dizkiona. Ibilbide horretan pauso berri bat da Souvenir; progresoan sinetsiz gero aurrerapauso bat dela esan behar genuke, baina beharbada zehatzagoa litzateke pauso bat barrurago egin duela esatea. Castillo Suarezen poesiaren betiko bereizgarrietako batzuk topatuko ditugu hemen: giza harremanez sakon eta zorrotz aritzea, ez mezu biribilez eta sententzia unibokoz baizik eta esaldi zirikatzailez eta irudi iradokitzailez; hizkuntza aratz eta aldi berean hurbila erabiltzea, poetikotasuna eguneroko hiztegiaren depurazioan bilatuz, eta ez artifizio eta estetizismoetan. Beste ezaugarri batzuetan, berriz, desberdina iruditu zaigu: ironia, irakurlearekiko konplizitate-keinu eta urruntze-teknika gisa orain arte hain etengabea zena, gutxiago erabili du orain, minaren mugan trufak bere funtzioa, bere ahalmena galdua balu bezala; horrekin batera, irudi luke idazlearen mozorroa erortzen uzten duela tarteka, haren ostean kukutzen den pertsonaren biluztasuna sumatzen uzteko, irakurlearen biluztasunaren ispilu bihurtzen ahal dena.

(Xabier Mendiguren)

Bala hutsak

Helduendako poesia

Bala hutsakISBN: 9788497833509

Argitaletxea: Elkar

Edizio urtea: 2006

Castillo Suarez altsasuarraren poema-liburu berria; bere estiloari jarraituz, poema zuzen eta bortitzak egin ditu, gizon-emakumeen arteko harremanetan sortzen diren zaurietan arakatuz, umorearen eta probokazioaren bidez. Hizkuntza loratu eta metaforen ordez eguneroko mintzaira darabil, zehaztasunez bezainbat iradokizunez beteriko testuetan. Paradoxikoa dirudien arren, bere poemak aldi berean dira adierazpen sendo eta biribilak, batetik, eta anbiguotasunez jantzitako enigmak, bestetik.

(Xabier Mendiguren)

Spam poemak

Helduendako poesia

Spam poemakISBN: 9788497831185

Argitaletxea: Elkar

Edizio urtea: 2004

Inork eskatu gabeko mezuei deitzen diegu spam, Interneteko publizitate zaborrari. Poema hauek ere inork eskatu gabe egin ditu Castillo Suarezek, eta inork eskatu gabe bidaltzen dizkigu; gure disko gogorra aztoratzeko, eguneroko lanen eta harremanen errutinak bere onetik ateratzeko. Sentimenduez ari da Castillo Suarez bere poema gehienetan, baina modu ez sentimental, ia-ia antisentimental batean. Poesia narratiboa egin du askotan, mikroipuinera hurbilduz tarteka, baina zalantza eta misterio-hari bat utziaz beti airean; sexua agertzen da sarritan bizikizun-kontakizun hauetan, baita herri honetan bizi garen guztioi dagokigun egonezin kolektibo baten printzak ere, baina ironiaz jantzirik hala ere, anbiguotasun jostalari batez blaiturik. Apaingarri guztietatik ihesi ibili da egilea liburu honetan, hitz gutxi eta juxtuak erabiliz aldiro, definizio zehatz eta esentzialaren bila, labanarena bezain ebaki sakon eta perfektuak eraginez irakurlearen garunean. Bost zati ditu liburuak: lehena, deklarazio hiperlabur eta asaldagarria; azkena, poema luze sujerentziaz betea. Eta tartean beste hirurak: Arrotzen erretratuei begira nago, poetak besteen errealitateaz egiten duen behaketa-hurrupaketa ageri diguna; Aldizkari atzeratuak, oroitzapenak birbizitzeaz ari zaiguna; eta Inurriak irentsi, munduaren desatsegin mingarria erakusten diguna.

(Xabier Mendiguren)

Mugarri Estaliak

Helduendako poesia

Mugarri estaliak ISBN: 9788486766092

Argitaletxea: Susa

Edizio urtea: 2000

Egia bezain gordina, bizitza bezain bortitza eta errealitatea bezain ironikoa da Castillo Suarezen Mugarri estaliak poemategia.

Hogei poemako hiru ataletan dago banatuta liburua: Bidaia antolatuak, Maitasuna zedarritzen dute eta Sententzia baliogabeak.

Poema liburu orekatua da, bai atal bakoitzean bilbatu dituen poema kopuruari dagokionez eta baita gaiaren tratamenduari dagokionez ere. Poema bakoitza gorputz bat da, poema bukatu bat, eta sufrimenduaren deskribapena oinarri duela, poema liburuak hiru muga eta hiru memento deskribatzen ditu: muga bezala aurkeztuko dituen antolaketa, lurraldetasuna eta maitasuna batetik, eta leku batean kokatuta dagoenaren, bidaiariaren eta ihes egin nahi duenaren erabakitze mementoa bestetik.

Castillo Suarezen poesiak ez du edergarririk, ez adjektiborik. Ideiak eta sentimenduak iradoki baino areago sententziatu egiten ditu. Egunerokotasuna bezain gai arrunta ironiaz tratatzen du idazleak: ironia eta antitesiaren erabilerari esker, gai bakoitzaren bi aurpegiak erakutsi nahi izango dizkigu altsasuarrak: errealitatea eta errealitatea ez denaren munduan mugitzen dena: ustea, ametsa, hipokresia, nahia… Ironia erabiltzen du halaber egiaren gordintasuna amiñi bat leuntzeko.

Idazle gazteari halako tristura egoera konstante bat nabari dio irakurleak poemategi osoan zehar. Eta ezinaren edo mugen aurrean gogaituta agertzen zaion poetaren hitzetan murgil egitean, poetaren itolarria sentitzen du irakurleak ere.

(Ana Urkiza)